| Barcelona - Arxiu de la Corona d'Aragó [Arxiu Reial de Barcelona] - Cancelleria reial, Registres – reg. 336, f. 20rv |
| Publicació de la fitxa: 2018-11-14
Darrera modificació: 2023-12-06 |
| Bases de dades: | Arnau |
| Descripció |
| Autor: | Jordi Bossoms |
| Procedència: | bibliografia |
| Tipologia |
| Tipus de document: | Lletra |
| Per unitat productora: | Reial |
| Matèria |
| Cardenal – Físic – Mestre – Profetisme – Religió |
| Identificació |
| Localització |
| Arxiu / fons: | Barcelona - Arxiu de la Corona d'Aragó [Arxiu Reial de Barcelona] - Cancelleria reial, Registres |
| Signatura: | reg. 336, f. 20rv |
| Data i lloc |
| Datació: | expressa |
| Data: | 1 octubre 1310 |
| Lloc: | Barcelona |
| Llengua |
| Llatí |
| Contingut |
| Regest |
| Jaume II assabenta el cardenal Berenguer Frédol, bisbe de Túsculo, que ha tramès una justificació seva al papa contra les imputacions que li féu mestre Arnau de Vilanova i li prega que insti perquè es llegeixi l'esmentada carta en públic consistori.
Extret d'Alanyà (2022), Diplomatarium Arnaldi de ..., pàg. 272, doc. 213 |
| Persones relacionades |
| 1. Jaume II el Just (1267 – 1327) - remitent |
| 2. Bérenger Frédol (fl. 1289 – 1323) - destinatari |
| 3. Climent V (1264 – 1314) - esmentat |
| 4. Arnau de Vilanova (c. 1240 – 1311) - esmentat |
| Text |
| Transcripció: | «Reverendo in Christo patri domino Berengario, divina providentia Episcopo Tusculano, Sacrosancte Romane Ecclesie Cardinali, speciali amico suo. Jacobus, Dei gratia rex Aragonum, Valencie, Sardinie et Corsice comesque Barchinone ac eiusdem Sancte Romane Ecclesie vexillarius, ammiratus et capitaneus generalis, salutem et debitam reverentiam cum honore.
Paternitati vestre in serie presentium intimamus quod olim, existentibus nobis in obsedione Civitatis Almarie, significatum nobis fuit de Romana Curia per aliquos amicos nostros quod magister Arnaldus de Villanova in quadam propositione, quam fecit coram Sanctitate apostolica in consistorio privato, aliqua verba dixit et protulit nos et Illustrem Regem Fredericum, karissimum fratrem nostrum, nimium tangentia, videlicet quod nos et ille dubitaveramus utrum traditio evangelica esset ab inventione hominum vel divinitus inspirata.
Nos, autem, qui nunquam de hoc cogitavimus nec unquam verbum super eo scivimus vel diximus cum eo vel alio quoquomodo, non multum de significatione huius rei curavimus. Attamen expectantes quod quamprimo dictus magister nostram adiret presenciam, sciremus ab eo quid predicta veritatis significatio contineret. Contigit autem nobis, adhuc in eadem obsidione manentibus, dicto magistro Arnaldo inibi adveniente ad nos exposita sibi a nobis redarguendo significatione huiusmodi requisitus a nobis, eam fecisse vel dixisse omnino negavit. Asseruit tamen se fecisse in scriptis quandam propositionem coram domino Summo Pontifice in consistorio, quam dixit se in scriptis habere, et quam de verbo ad verbum, mutatis per eum solummodo verbis Latinis in lingua Romana, concessa sibi per nos audiencia in obsidione predicta, coram nobis et quampluribus aliis publice publicavit.
Per cuius continenciam et per tenorem proposicionis facte per eum coram bonitate vestra, quam nobis, ut infra dicitur, postmodum transmisistis, veluti contrarium continentes, prefatum magistrum Arnaldum manifestissime, salva papali reverencia, conspeximus mencientem. Ipse enim magister Arnaldus tunc coram nobis in dicta obsidione iterum affirmavit se nullam aliam coram dicto domino Papa proposicionem fecisse, que nos vel dictum regem fratrem nostrum in aliquo tangeret vel agravaret. Ad quorum certificacionem plenius habendam nobis instanter et instanter ac multiplicata instancia supplicavit ut inde sanctitati vestre scribere deberemus. Nos autem pro certificacione habenda scripta nostra direximus apostolice dignitati.
Hiis itaque diebus ab ipso domino Summo Pontifice litteram recepimus rescriptivam, in qua placuit ad nos mittere interclusa proposita et vobis in scriptis oblata per dictum magistrum Arnaldum, que tunc vobis per eundem Magistrum Arnaldum tradi mandavit ut in predicta rescriptiva papali littera continetur. Nos igitur legentes et conspicientes scripta hec in eis verba vidimus expressata, que dictus magister Arnaldus se audivisse affirmat a nobis et dicto Rege Frederico, fratre nostro, que, si vera existerent, nedum nostrum set cuiuslibet Christiani nomen et gloriam denigrarent. Ubi dicitur dictum Regem Fredericum inter aliquas causas dicto magistro sic expresisse quod impellebat ipsum regem ad ipsas causas dubium, quod occurrebat sibi de doctrina evangelica, utrum esset humana invencio vel divina tradicio, et de eodem Rege Frederico sub similibus verbis alibi quasi consimile legitur in hiis scriptis. Subsequitur etiam in eisdem dictum magistrum respondentem dicto Regi Frederico inter alia sic dixisse quod, vaccante sede post Benedictum, vocatus per nos adivit presenciam nostram et quod narravimus ei cogitatum et dubitaciones recte per omnia similes cogitatui et dubitacionibus dicti Regis Frederici quodque insuper addidimus quod sepe videramus in sompnio patrem nostrum in habitu mirabili tradentem nobis IIII auri pecias, et alia plura verba prosequitur super eo, ut in dictis scriptis plenius continetur.
Nos, inquam, hec videntes, nimium provocati ad iram, stupefacti ac vehementer stimulati fuimus audientes et videntes rem nunquam in nobis excogitatam neque per consequens dictam, cum nunquam etiam super talibus cum dicto magistro Arnaldo nec cum alio contulerimus, ut predicitur, die aliquo vite nostre. Nec etiam verum fuit quod nos sompnium predictum fecerimus nec cum dicto magistro consequenter loquti fuerimus in aliquo super eo. Non enim placitum sit ante illum regem regum, qui nos regnare facit et vivere, quod in suis sanctis evangeliis dubitacionem aliquam habuerimus nec habemus, et sicuti de nobis scimus, sic de dicto Rege Frederico, fratre nostro, quem firmissime credimus catholicum principem, ab hoc insontem indubitabiliter arbitramur. Mirandum sic est de dicto magistro Arnaldo, cum tantum mendacium dixerit contra nos et dictum fratrem nostrum. Qui etiam magister circa hoc comisit triplicem falsitatem, primo quare nos in evangeliis proposuit dubitasse, quod nunquam in cor nostrum ascendit. Secundo quare dictum sompnium nos fecisse et sibi retulisse asseruit, quod, ut prediximus, nunquam fecimus nec secum aliquid super eo contulimus. Tercio quare, nobis eum, ut supra scribitur, interrogantibus an dixisset, se dixisse, ut prescribitur, omnino negavit.
Cuius rei contrarium per dictam scripturam a sanctitate apostolica nobis missam et nobis et cuique intuenti manifestum est, pro quibus, si diligenti consideracione quis velit attendere, dictus magister mendax probatus efficitur, adeo quod deinceps neque nos neque alia persona laudabilis eum habere debet familiarem neque sibi exhibere favorem.
Hec igitur vobis, de quo plenam ac indubitatam fiduciam gerimus, veluti de illo, quem, probatis experimentis, sepe cognovimus nostri honoris amatorem existere diligentem, sic longo stilo describimus ut apud vos premissorum veritas clarius innotescat. Super eisdem etiam sub prescripti stili materia Sanctissimo in Christo patri ac domino Domino Clementi, divina providentia Sacrosancte Romane et universalis Ecclesie Summo Pontifici, scriptum nostrum dirigimus speciale ut et ipsi assimili rei certificatio plenius illucescat.
Rogantes paternitatem vestram quatenus honoris nostri intuitu operam dare velitis ut tenor dicte nostre littere, quam super hoc dicto domino Summo Pontifici destinamus, per eundem dominum Summum Pontificem audiatur.
Et quod etiam, sicuti predicta propositio facta falso et mendaciter per dictum magistrum Arnaldum fuit lecta in consistorio, sic hec nostra littera in consistorio assimili perlegatur. Si qua in regnis nostris paternitati vestre occurrerint placida, ea quesumus fiducilaiter requiratis.
Datum Barchinone kalendis octobris anno Domini Mº CCCº decimo.
S. Idem. (Bernardus de Aversone mandato Regis, cui fuit lecta et qui in parte correxit eam.)»
Extret d'Alanyà (2022), Diplomatarium Arnaldi de ..., pàg. 272, doc. 213 |
| Llibres |
| Arnau de Vilanova, Interpretatio de visionibus in somniis dominorum Iacobi secundi regis Aragonum et Friderici tertii regis Siciliae eius fratris |
| Observacions |
| També es troba a ACA, reg. 238, f. 195v
Creiem que per la gran semblança que aquest document té amb la lletra adreçada al papa, puix el cos del document és gairebé idèntic, Finke no la publicà. Nosaltres la publiquem perquè són dos documents diferents.
Extret d'Alanyà (2022), Diplomatarium Arnaldi de ..., pàg. 272, doc. 213
Veure també: Barcelona - ACA - Cancelleria reial, Registres – reg. 336, ff. 22r-23r – Lletra, Reial – 24 setembre 1310 |
| Bibliografia |
| Edicions: | Martí de Barcelona (1935), "Nous documents per a la biografia ...", pàg. 122, doc. 38 |
| Citacions: | Alanyà (2022), Diplomatarium Arnaldi de ..., pàg. 272, doc. 213
Alanyà i Roig (2011-2013), "Diplomatari de mestre Arnau de ...", pàg. 146, doc. 194
Martí de Barcelona (1935), "Regesta de documents arnaldians ...", pàg. 293, doc. 143 |
|